Xét theo hình thức sản phẩm, cụ thể theo màu sắc tổ yến, yến sào có thể chia thành 3 loại cơ bản là Yến sào trắng,Yến sào hồng và Yến sào huyết. Nhiều người tiêu dùng thắc mắc, vì sao yến huyết có màu đỏ, dưới đây là lý giải từ các nhà khoa học.
Yến sào huyết và Yến huyết đảo là gì?
Cũng như tên gọi, yến huyết là loại Yến sào có màu đỏ, được xem là có giá trị cao nhất và tốt nhất trong số các loại yến. Tùy từng khu vực khai thác từ đảo hoặc tại nhà mà yến huyết sẽ có màu đỏ rực đến màu đỏ nhạt.
Yến huyết đảo là những Yến sào được thu hoạch ngay trên đảo ngoài biển. Tại những đảo này, yến sẽ làm tổ trong hang động, tổ treo lơ lửng trong hang nên rất khó để thu hoạch. Ở Việt Nam, yến huyết đảo Khánh Hòa là đơn vị duy nhất được Nhà nước cấp phép quản lý và cho phép thu hoạch nên giá yến huyết Khánh Hòa thường cao hơn giá yến huyết tại các khu vực khác.
Vì sao giá trị của Yến sào huyết lại cao nhất?
Theo các nhà cung cấp và phân phối các sản phẩm Yến sào hiện nay, các sản phẩm yến tố được chia làm 3 loại chính và cơ bản nhất: Yến sào tắng, Yến sào hồng và giá trị cao nhất là Yến sào huyết. Trong đó, thông dụng nhất vẫn là yến trắng( bạch yến) chiếm tới 90% thị trường và được thu hoạch mỗi năm lên tới 3-4 lần nên có giá khá phải chăng.
Như vậy, tổng sản lượng của yến hồng và yến huyết chỉ 10%. Điều này chứng tỏ, việc khai thác yến huyết là vô cùng khó khăn, thậm chí, mỗi năm chỉ cho phép một lần khai thác. Do đó, chưa kể tới giá trị dinh dưỡng, giá trị kinh tế của yến huyết đã vô cùng cao.
Nghiên cứu kĩ hơn về thành phần đạm cho thấy Yến sào không có các loại protein, axit alginic của rong tảo. Tuy nhiên, yến sào cũng không có chứa các hồng cầu và những phức chất hem của huyết mà chứa khá nhiều sắt. Khi cơ thể có đủ sắt, sẽ mang lại những lợi ích về công dụng hiệu quả.
Yến huyết vì thế cũng không phải được tạo ra do máu của chim yến mà là do thành phần sắt của đá trong các hang động tạo nên.Vì thế, so với yến trắng, yến hồng, lượng sắt của yếu huyết cao hơn nhiều. Cũng bởi lý do này mà giá yến huyết cao hơn nhiều so với giá của yến trắng và chất lượng dinh dưỡng của loại Yến sào này cũng cao hơn rất nhiều so với những loại Yến sào cùng loại.
Yến sào huyết được hình thành thế nào? Vì sao có yến huyết?
Yến sào huyết tại đảo được hình thành từ máu chim yến hay do môi trường?
Qua những nghiên cứu bằng các tài liệu của nước ngoài thì sự hình thành Yến sào huyết là một “ giai thoại” có thật. Và số lượng cũng không nhiều đến mức đâu đâu bạn cũng có thể tìm mua được Yến sào huyết hoặc như những lời quảng cáo trên thị trường.
Yến huyết lần đầu tiên được tìm thấy trong các hang động tự nhiên từ các nước chủ yếu nằm ở khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, Malaysia, Thái Lan, Indonesia.
Một số nói rằng các chim yến trộn nước bọt và máu của nó khi xây tổ, một số ý kiến khác nói rằng do chim yến bị già yếu nên yến làm việc quá sức khi bị nôn ra máu trong quá trình xây tổ.
Thực tế là máu khi cứng màu đen, và nếu yến huyết có chất lượng tốt là do máu của chim yến trong đó thì có lẽ sử dụng máu chim yến tốt hơn là Yến sào huyết chăng?
Quan điểm trên bị phủ nhận khi các nhà khoa học phát hiện ra có yến hồng, Yến sào màu vàng. Từ đó, các suy luận dần đi theo hướng do môi trường và điều kiện thiên nhiên tác động. Cụ thể, yến huyết là thành phẩm cuối cùng của quá trình lên men tự nhiên.
Đầu tiên các Yến sào huyết vẫn có màu trắng bình thường, vẫn là tổ của chim yến, qua thời gian kết hợp với các yếu tố tự nhiên, khí hậu trong hang động, vách đá (có thể trong nhà yến được thiết kế) sẽ được hình thành.
Các yếu tố nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng ảnh hưởng tích cực đến quá trình lên men hữu cơ và tốt cho sức khỏe khi sử dụng nên yến huyết trở thành vua của các loại tổ yến, có thành phần dưỡng chất, công dụng tốt hơn, khả năng chăm sóc sức khỏe cũng như cải thiện các hệ cơ quan cao hơn. Ngoài ra, các nghiên cứu cũng cho thấy khả năng hấp thụ của cơ thể được tối ưu khi sử dụng yến huyết.
Yến sào huyết nhà được hình thành như thế nào?
Theo ông Trương Xuân Tiến – Chủ một doanh nghiệp phân phối yến tại TP HCM, ông đã mày mò và nghiên cứu nhiều tài liệu nước ngoài thông qua các trang tin và ông cho rằng, màu đỏ của Yến sào nhà một phần chân hoặc toàn tổ là do có sự phản ứng hóa học của khí Amoniac ( NH3) có trong phân yến lâu ngày tại những hang động, thành tường.
Ta có thể thực hiện phương trình hóa học như sau:
- Phương trình hóa học 1: 2 NH3 + 3 O2 —> 2 HNO2 + 2 H2O—> có chất xúc tác là vi khuẩn nitrosomonas.
- Phương trình hóa học 2: 2 HNO2 + O2 —> 2 HNO3 —> Có chất xúc tác là vi khuẩn notrospira.
Ở cả hai phản ứng trong các phương trình, đều có điều kiện xảy ra là trong không khí có oxy nên thời gian phản ứng của phương trình 1 sẽ xảy ra nhanh hơn so với thời gian phản ứng 2. Do đó, dù vô tình hay hữu ý, các nhà nuôi yến sẽ tạo môi trường Yến sào có sự ô nhiễm NH3 từ phân chim bằng cách hạn chế thường xuyên vệ sinh nơi chim yến thường làm tổ.
Nếu nhà làm bằng cách này thì Yến sào thường có màu đỏ từ dưới chân và lan dần lên trên toàn tổ. Thông thường, yến huyết sẽ được thu hoạch trong thời gian khoảng từ 3-4 tháng với màu đỏ một phần chân hoặc toàn tổ.
Yến huyết giả bị nhuộm màu tràn lan trên thị trường
Yến sào đặc biệt là loại yến huyết được ưa chuộng sử dụng do có thành phần công dụng tốt. Cũng chính nhu cầu sử dụng cao nên sản phẩm bị làm giả tràn lan. Phương pháp biến yến trắng thành yến huyết rất đơn giản. Với sản phẩm yến huyết, giá cho 100gr rất đắt đỏ, khoảng từ 20-25 triệu đồng.
Tại một số nước trên thế giới trong đó có Việt Nam xuất hiện tình trạng làm giả yến huyết. cơ quan chức năng Chiết Giang (Trung Quốc) đã phát hiện lượng nitrit vượt ngưỡng cho phép, có thể gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng trên một số sản phẩm yến huyết nhập khẩu từ Malaysia.
Chủ tịch Liên đoàn các doanh nghiệp khai thác Yến sào tại Perak Malaysia cho rằng một số cơ sở chăn nuôi yến ở nước này đã cố tình thêm hóa chất nitrite để tạo ra nhiều huyết yến, nhằm bán được nhiều hơn để kiếm lời vì mặt hàng này luôn rất hút khách. Một số đại lý cũng thừa nhận hầu như tất cả Yến sào huyết trên thị trường là yến sào bình thường đã được nhuộm đỏ.
Bằng kinh nghiệm dân gian có thể nhận biết được yến huyết giả bằng cách ngâm Yến sào vào trong nước sôi, nếu đó là rau câu hay mủ trôm, yến sẽ bị nở và bể, nhão ra. Có một số cách để kiếm lời từ yến nhưng vẫn bán với giá rẻ mạt chính là “ cho thêm đường vào”.
Với tỉ lệ khoảng 40-60 ( 40% yến, 60% đường) sẽ “ tránh được” sự kiểm tra của cơ quan chức năng cũng như khi ngâm Yến sào vào nước sôi cũng không ảnh hưởng gì bởi yến rất hút nước, khi bỏ Yến sào vào nước đường cho hút đến khi tỉ lệ đạt được như mong muốn thì cho ra thị trường bán.
Cách làm này vẫn đảm bảo được đso là yến huyết nguyên chất nhưng khi cho đường vào quá nhiều sẽ làm mất hoàn toàn dưỡng chất trong yến, thậm chí, phản ứng còn tạo nên một loại axit có hại cho sức khỏe cũng như cơ thể con người. Theo TS. Trần Thị Minh Hạnh, Phó Giám đốc trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM, yến dùng chất tẩy sẽ làm tổn thương niêm mạc dạ dày cũng như ảnh hưởng xấu đến các cơ quan chức năng khác.
Tại Việt Nam, sản phẩm yến huyết làm giả chủ yếu được phân phối tại các chợ, bán nhỏ lẻ, trao tay và không hề có nhãn mác. Vì thế người tiêu dùng có nhu cầu cần chú ý lựa chọn sản phẩm tại các thương hiệu uy tín, đơn vị phân phối có vị thế trên thị trường. Ngoài ra, trước khi mua cần tham khảo nguồn gốc, xuất xứ, giấy tờ chứng nhận của Bộ Y tế.
Chăm sóc sức khỏe bằng yến huyết có công dụng gì?
Theo đông y, Yến sào có vị ngọt, tính bình, tác dụng vào các kinh phế và vị. Có tác dụng dưỡng âm, bổ phế, tiêu đàm, trừ ho định suyễn, dùng trong các chứng ho hen, khái huyết, suy nhược cơ thể. Ngoài ra, Yến sào còn dùng để chưng cách thủy với táo tàu, hạt sen, hoài sơn, nhân sâm, đương quy, kỷ tử… làm thuốc bổ dưỡng cho người già yếu. Người tiêu dùng khi chọn được sản phẩm yến chất lượng thì hiệu quả chăm sóc sức khỏe sẽ tốt hơn.
Các nghiên cứu cho thấy, yến huyết chứa nhiều chất khoáng kể cả khoáng vi lượng và Glucosamin thiên nhiên cấu tạo sụn khớp, hoàn toàn không có chất béo nên rất bổ dưỡng, dễ tiêu hóa và hấp thụ. Hàm lượng đạm trong yến huyết Nha Trang – Khánh Hòa và yến huyết được xem là cao và chất lượng nhất. Cụ thể, yến huyết Đà Nẵng chứa 54.4%, yến huyết Nha Trang – Khánh Hòa là 56.9%.
Theo đó, tác dụng của yến huyết đối với từng đối tượng như sau:
Yến huyết tốt nhất khi được sử dụng bằng cách chưng cách thủy
Người mua yến thường không có xu hướng mua huyết yến chưng sẵn, thay vào đó, họ thường sử dụng yến sào bằng cách chưng yến đường phèn. Yến chưng đường phèn là cách chế biến yến dễ nhất, đồng thời giữ nguyên được hương vị trọn vẹn của yến. Cách chưng yến huyết với đường phèn như sau:
Nguyên liệu:
Yến sào đã qua sơ chế, đường phèn, nước, nồi chưng yến, bát để chưng cách thủy.
Lưu ý: dựa trên khẩu phần ăn 1 người mà bạn nên đong lượng yến cho phù hợp: 5 gram tổ yến, 0,5 lít nước, 3 thìa cà phê đường phèn.
Cách thực hiện:
- Bước 1: làm sạch lông Yến sào ( nếu là Yến sào tinh chế thì chỉ cần ngâm cùng nước lạnh là yến có thể nở ra ngay). Nếu là Yến sào sơ chế thì cho yến vào chậu nước, đến khi yến nở ra thì bắt đầu nhặt lông bằng nhíp. Chú ý: nhặt sạch cả lông tơ bám trên tổ yến.
- Bước 2: cho yến vào trong bát nhỏ rồi cho vào nồi và cho thêm nước vào nồi để chưng cách thủy. Ở bước này có thể cho thêm 2-3 lát gừng để khử mùi tanh và tăng độ thơm ngon.
- Bước 3: cho đường phèn vào khi nồi bắt đầu sôi và chưng cách thủy trong vòng 20 -35 phút là vừa đủ bởi nếu chưng quá lâu, yến sẽ bị nhão, mất chất dinh dưỡng và không còn mùi vị đặc trưng.
- Bước 4: tắt bếp và lấy bát yến ra, ăn ngay khi còn nóng.
Khi chọn mua yến huyết, người tiêu dùng nên chú ý đến các đặc điểm hình thức, chất lượng, tránh mua sản phẩm của các cá nhân bán hàng nhỏ lẻ, sản phẩm có giá quá rẻ để tránh “tiền mất tật mang”.
Như vậy, người tiêu dùng nên tham khảo các sản phẩm yến huyết có nguồn gốc từ Khánh Hòa hoặc Đà Nẵng để có hiệu quả chăm sóc sức khỏe tốt nhất. Khi chọn mua nên chú ý đến các đặc điểm hình thức, chất lượng, tránh mua sản phẩm của các cá nhân bán hàng nhỏ lẻ, sản phẩm có giá quá rẻ để tránh “tiền mất tật mang”.
Yến sào huyết là gì?
Huyết Yến là loại Yến có màu đỏ tươi, chứa giá trị dinh dưỡng, giá trị kinh cao nhất, nhưng lại là loại Yến sào có số lượng ít nhất. Tại Việt Nam, cả hai loại Yến sào Huyết và Yến sào Hồng có tổng số lượng chiến chưa đầy 10% tổng sản lượng Yến sào trên thị trường thế giới.
Theo những người dân nhiều đời sống bằng nghề bắt Yến sào ở các vùng Khánh Hòa – Nha Trang, Tuy Hòa – Phú Yên… những con chim yến già hoặc chim yến trong mùa thức ăn hiếm hoi vẫn miệt mài làm tổ trong lúc kiệt sức, máu từ mép rỉ ra quyện vào nước dãi để xây tổ khiến cho tổ có màu sắc đỏ hồng.
Tuy nhiên một số nghiên cứu khoa học cho rằng, yến huyết chứa khá nhiều chất sắt, tốt cho việc tạo máu, chứ không chứa hồng cầu và các phức chất hem của huyết. Vì thế, các nhà khoa học nhận định rằng, Yến sào huyết không phải tạo ra do máu chim yến mà do thành phần sắt trong đá có màu đỏ của sườn núi tạo nên. Cũng chính điều này tạo nên giá trị dinh dưỡng cao trong Yến sào huyết.
Yến sào huyết có công dụng gì?
Yến sào Huyết rất giàu chất khoáng có chứa 18 loại axit amin cùng 31 nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể con người, 7 loại đường (carbohydrat) thiết yếu. Hàm lượng protein chiếm đến 50-60%. đem lại nhiều tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe người dùng.
Bồi bổ sức khỏe: Trong yến huyết có chất Aspartic acid giúp sản sinh ra globutin kháng thể và tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể người, giúp cơ thể chống lại được những tác động xấu từ môi trường.
Tác dụng cho hệ thần kinh: Hoạt chất Aspartic acid, serine, glutamic acid…có trong Yến sào huyết có khả năng tái tạo năng lượng cho tế bào, tăng cường hoạt động của hệ thần kinh, tăng cường trí nhớ, giúp đầu óc minh mẫn, tỉnh táo. Rất tốt cho những người làm việc lao động trí óc mệt mỏi, căng thẳng, người chịu nhiều áp lực tinh thần, người già, người suy nhược.
Tác dụng cho hệ tiêu hóa: Hoạt chất Threonine có trong yến huyết giúp kích thích tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng. Đặc biệt là với người kém ăn, tiêu hóa kém, người già, trẻ em suy dinh dưỡng…
Tác dụng cho hệ xương khớp: Hoạt chất Alanine, proline, serine…giúp phát triển cơ bắp, giảm các triệu chứng nhức mỏi tay chân, nhức xương khớp ở người già, giúp tăng chiều cao ở trẻ nhỏ, mang đến hệ xương khớp chắc khỏe.
Tác dụng phòng và hỗ trợ điều trị ung thư: Yến sào giúp phá hủy và ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư. Giúp người điều trị ung thư có sức khỏe, tăng hệ miễn dịch, sức đề kháng để chống chọi lại với bệnh, đồng thời còn giúp bổ sung dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Tác dụng cho tim mạch, huyết áp: Yến sào hỗ trợ điều trị bệnh tim mạch, huyết áp hiệu quả giảm nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch, tắc động mạch. Đặc biệt Chất Valine có trong yến sào giúp giảm lượng đường trong máu, giảm nguy cơ mắc tiểu đường
Tác dụng làm đẹp: Thành phần collagen giúp làm đẹp da, chống lão hóa hiệu quả, giảm thâm nám, làm mờ vết nhăn mang đến làn da trẻ khỏe. Sử dụng yến thường xuyên còn giúp mang đế 1 sức khỏe dẻo dai, cơ thể eo thon, cân đối.
Tác dụng tăng cường sinh lực: Yến sào được cho là thực phẩm “vàng” đối với cánh mày râu. Bởi trong yến sào có chứa 11,4% chất L-Arginine. Nếu thiếu chất này sẽ làm giảm và rối loạn sự ham muốn ở cả nam và nữ. Vì thế, ăn Yến sào cũng sẽ rất có lợi trong việc điều hòa chức năng tình dục.